Рубрика: Պատմություն

Սյունիքի ազատագրական պայքար, 1722-1730 թվականներին սկսված ազատագրական շարժում պատմական Սյունիք նահանգի բնակչության մասնակցությամբ։ Դրա նպատակն էր կասեցնել թուրքական հարձակումը դեպի Արևելյան Հայաստան, երկրամասը մաքրել օտար զորքերից ու ազատագրել այն։ Ժամանակագրական հերթականությամբ համընկել է Արցախի ազատագրական պայքարին ․

Արևելյան Հայաստանում այդ ժամանակ իշխում էին Բագրատունիներից, Սյունիներից ու Առանշահիկներից սերող ազնվական տոհմերի ներկայացուցիչներ, այդ թվում՝ Հասան-Ջալալյանների, Դոփյանների, Պռոշյանների, Օրբելյանների, Վաչուտյանների, Զաքարյանների և Կյուրիկյանների շառավիղները, ովքեր իրենց վերահսկողության տակ ունեին ոչ ընդարձակ կալվածքներ։ Պարսիկները նրանց «մելիք» էին անվանում (արաբ․՝ ملك՝‎‎ թագավոր)։ Նրանցից բացի հայ ժողովրդի շահերը ներկայացնում և հայերին համախմբում էր Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը, որի նստավայրը 1441 թվականից գտնվում էր Էջմիածնում։

1677 թվականին կաթողիկոս Հակոբ Դ Ջուղայեցին Էջմիածնում գումարում է գաղտնի ժողով, որին մասնակցում էին հոգևոր ու աշխարհիկ 12 գործիչներ, այդ թվում՝ Սյունիքի ու Արցախի մելիքներից ոմանք։ Եվրոպական պետությունների օգնությանը դիմելու նպատակով կազմված պատվիրակությունը 1678 թվականի վերջերին Հակոբ Ջուղայեցու գլխավորությամբ հասնում է Կոստանդնուպոլիս։ Այդտեղ երկու տարի անց հիվանդությունից մահանում է Հակոբ Ջուղայեցին։ Պատվիրակության հետ մեկնած Իսրայել Օրին, ճանապարհվում է Իտալիա, ապա Ֆրանսիա, որտեղ անցնում է զինվորական ծառայության։ Այնուհետև տեղափոխվում է Գերմանիա, հաստատվում Դյուսելդորֆ քաղաքում։ Օրին տեղի իշխան Հովհան Վիլհելմի հետ քննարկում է Հայաստանի ազատագրության հարցը, որից հետո այցելում է Հայաստան՝ տեղում իրավիճակին ծանոթանալու և բանակցություններ վարելու համար

Рубрика: Без рубрики

վառելիքաէներգետիկ ռեսուրսներ

Ռուսական նավթի գինը նվազել է մինչև 10․5 դոլար՝ մեկ բարելի դիմաց. #Argus |  ՄԱՄՈՒԼ.am լրատվական գործակալություն | Նորություններ, լուրեր Հայաստանից ...

Թվում է, թե երկրակեղևը մեկն է այն վայրերից, որտեղ Աստված ժամանակ է գտել գեղեցկացնելու համար ՝ հաշվի առնելով այնտեղ առկա տարբեր գույները, հյուսվածքները և օգտակար հանածոները: Նավթը, որը նման օգտակար հանածոներից է, խթանել է բազմաթիվ երկրների տնտեսությունների համաշխարհային գերիշխանության և ճանաչման ձեռքբերումը: Նավթի հայտնաբերումը վնասում է երկրների տնտեսությունը : 2019 թվականին աշխարհում նավթի արդյունահանումը միջինում կազմել է օրական 100 միլիոն բարել: Իսկ այսօրվա տվյալներով ընդհամենը որոշ երկրներ ապահովում են աշխարհի նավթի 71% -ը, ինչը կազմում է օրական ավելի քան 100 մլն բարել: Նավթարդյունաբերությունն աշխարհի ամենադիտված ոլորտներից մեկն է, որը մասամբ պայմանավորված է բարձր անկայունության համբավով:

Քուվեյթ – օրական 2.940.000 բարել
Քուվեյթի նավթի արդյունահանումը պատասխանատու է նրա ՀՆԱ -ի ավելի քան 60% -ի և արտահանման եկամուտների ավելի քան 95% -ի համար: Նկատի ունենալով նավթի վաճառքից ստացված եկամուտը և հետագա առաջընթացը, Քուվեյթը պլանավորում էր 2020 թվականին իր արտադրության մակարդակը հասցնել 4 միլիոն BPD- ի, սակայն համաշխարհային համաճարակի պատճառով աճը դանդաղել է: Չնայած ծրագրերի փոփոխությանը, Քուվեյթը դեռևս նավթ արդյունահանող 10 լավագույն երկրներից մեկն է: Քանի որ Քուվեյթը այնքան կախված է նավթի արդյունահանումից տնտեսական վիճակը, գուցե անհրաժեշտ լինի գտնել մեկ այլ արդյունաբերություն `իր եկամուտները մեծացնելու համար, եթե ոչ շատ փխրուն համակարգը կարող է վնասել տնտեսությանը, երբ այն ընկնի:

2.

Իրան, օրական 3,190,000 բարել
Իրանը նվազեցրել է հում նավթի արդյունահանումը վերջին չորս տասնամյակների ամենացածր մակարդակին, քանի որ արտահանման անկման պատճառով պահեստային տանկերն ու նավերը գրեթե լիքն են: Արտադրության այս կրճատումը հանգեցրեց 2018 թվականի 4,471,000 BPD- ից մինչև 3,190,000 BPD- ի նվազման: Ըստ ՇՄԱԳ-ի ՝ Իրանը աշխարհում ունի նավթի ապացուցված չորրորդ ամենամեծ պաշարները և բնական գազի երկրորդ ամենամեծ պաշարները աշխարհում: Այնուամենայնիվ, նա շարունակում է հավատարիմ մնալ նավթում իր ներդրումներին ՝ մինչև 2025 թվականը 500 միլիարդ դոլարի ներդրում կատարելով այդ ոլորտում:

3.

Բրազիլիա օրական 3,678,000 բարել
Բրազիլիայում նավթի արդյունահանումը ընդհանուր աճի միտում ունի 2008 թվականից, երբ այն կազմում էր օրական 2 միլիոն բարելից պակաս: Արտադրության և արտահանման վերջին աճը, ինչպես նշվում է, պետական ​​Petróleo Brasileiro- ի կամ Petrobras- ի տարիների խոշոր ներդրումների արդյունք է: Unfortunatelyավոք, ինչպես նավթ արդյունահանող երկրների մեծ մասը, այնպես էլ Բրազիլիայի նավթի արտահանումը վերջին ամիսներին նվազեց ՝ գլոբալ ավելի ցածր պահանջարկի պատճառով: Այդ երկիրը տիրապետում է նավթի համաշխարհային պաշարների 1% -ից պակասին, որը կարող է գոյատևել մոտ 15 տարի:

4.

Արաբական Միացյալ Էմիրություններ օրական 4,010,000 բարել
Արաբական Միացյալ Էմիրությունները ՕՊԵԿ-ի անդամ է և տասնամյակներ շարունակ դասվել է նավթ արդյունահանող 10 լավագույն երկրների շարքին:

Նավթի և գազի հորատումը լուրջ ազդեցություն ունի մեր վայրի և համայնքների վրա: Հորատման նախագծերը գործում են շուրջօրյա `առաջացնելով աղտոտում, խթանելով կլիմայի փոփոխությունը, խաթարելով վայրի բնությունը և վնասելով հանրային հողերը, որոնք առանձնացվել են ի շահ բոլոր մարդկանց:

Հանքային վառելիքից օդի աղտոտվածությունը հայտնի է որպես «անտեսանելի մարդասպան»: Այն կարող է հանգեցնել շնչառական, սրտանոթային և այլ հիվանդությունների և պատասխանատու է Միացյալ Նահանգներում 14 և բարձր տարիքի մարդկանց մահացության ավելի քան 13 տոկոսի համար: Հանքային վառելիքի զարգացումը կարող է նաև թունավոր նյութեր արտահոսել հողի և խմելու ջրի աղբյուրների վրա ՝ առաջացնելով քաղցկեղ, բնածին արատներ և լյարդի վնաս:

Նավթի և գազի արդյունահանման համար կառուցված ենթակառուցվածքը կարող է արմատական ազդեցություն թողնել վայրի բնության վրա: Oբյեկտների և հորատման վայրերի կառուցումը պահանջում է ծանր տեխնիկայի օգտագործում և կարող է ոչնչացնել անարատ անապատի մեծ հատվածներ: Վնասը հաճախ անդառնալի է:

Հասարակական հողերում ավելի քան 12 միլիոն հեկտար օգտագործվում է հանածո վառելիք արտադրելու համար, ինչը համարժեք է Yellowstone- ի վեց ազգային պարկի: Այս զարգացումները սովորաբար հեռացնում են մեծ քանակությամբ արոտավայրեր և բուսականություն, որոնք օգտագործվում են վայրի բնության և մարդկանց կողմից: Նույնիսկ եթե նավթագազային ընկերություններն ի վերջո լքեն այդ վայրերը, դրանց ամբողջական վերականգնումը կարող է տևել դարեր:

Նավթի մեծ արտահոսքերը վայրի բնության մեծ սպանողներ են և կարող են երկարատև վնաս հասցնել ծովային էկոհամակարգերին: Պարզապես մտածեք BP- ի Deepwater Horizon- ի արտահոսքի մասին Մեքսիկական ծոցում: 2010 -ի միջադեպը նավթը տարածեց ծովի մակերևույթով 68,000 քառակուսի մղոն և սպանեց մոտ 1 միլիոն ծովային թռչուն, 5000 ծովային կաթնասուն և 1000 ծովային կրիա:

Рубрика: հայոց լեզու և գրականություն

Գրականություն

ԱՍՈՒՅԹՆԵՐ

«Զգուշացե՛ք չսիրվածներից, որովհետև նրանք կարող են ցավ պատճառել իրենք իրենց․․․ կամ ձեզ»։
Ջիմ Քերրի

Կարդալով այս ասույթը, ես մտածում եմ որ պետք է զգույշ լինել այն մարդկանցից ովքեր ունեն սիրո պակաս և ունեն ադրության կարիք, տեսնելով ձեզ սիրված և շրջապատված ձեզ սիրող մարդկանցով կարող են գնալ անմտացված քայլերի, որը վերջում ցավ կպատճառի և ձեզ և իրեն:

Рубрика: Անգլերեն

future lette

Well, I’m writing a letter to the future Arman I want to know what you are like and what you do։I’m sure the future arm has chosen the side of art։I wish you good days, I want to meet you, it is impossible։In short, I wish you great victories։I’m sure they will start learning better in the future։Good luck with the future

Рубрика: Իրավունք

Մարդկանց Իրավունքներ

ՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐ | Armantifa

Մարդու իրավունքների միջազգային իրավունքը նորմերի և սկզբունքների համակցություն է, որոնք որոշում են միջազգային հանրության համար միասնական մարդու իրավունքները և սահմանում են պետությունների պարտավորությունը` ամրագրել ու երաշխավորել դրանք: Այս իրավունքի ձևավորմամբ սկսվեց դրա հետադարձ ներգործությունն ազգային իրավական համակարգերի վրա:

Մարդու իրավունքների միջազգային իրավունքների սկզբունքներն են` մարդու իրավունքներն անօտարելի են ի ծնե պատկանում են նրան. մարդու իրավունքները հիմնված են հավասարության վրա. մարդու իրավունքները երաշխավորված են. մարդու իրավունքները համընդհանուր են. մարդու իրավունքները բարձրագույն արժեք են. մարդու իրավունքների իրականացումը չպետք է խախտի այլոց իրավունքները. մարդու իրավունքներն անհամատեղելի են ցանկացած խտրականության հետ. մարդու իրավունքների հարգումը, պահպանումը, ապահովումը, պաշտպանությունը պետության պարտականությունն է:

Читать далее «Մարդկանց Իրավունքներ»
Рубрика: Без рубрики

Հայոց պատմություն

Չեչեն ժողովրդի պայքարը հանուն ազատության ։ Չեչենները այն ազգն է որ դեռ ցարական իշխանության ժամանակ արդեն պայքարել են իրենց ազատության համար իսկ ամենա մեծ հաջողության ժամանակը դա 90ականերն են երբ խս հմը փլուզվեց և չենչնեն ժողովրդին միացավ ավիացիայի գեներեալ դուդաևը որը սկսեց գլխավորել նրանց պայքարը հանուն ազատության։Գեներալ Դուդաեվը միակ չեչեն գեներալն էր խսհմում։ Նա կոչեց նոր պետության անունը իչկերիա թարգմանաբար նշանակում է միայն ակ գայլ․

Djokhar Doudaïev.jpg

Ջոխար Դուդաեվը Իչկերիաի առաջին նախագահն է եղել սակայն պատերազմական գործողություների ժամանակ զոհվել է հռթիռային հարվածներց այդ օպերացիան շատ կարևոր դեր ունեցավ ռուսական իշխանուցյուների համար որովհետեվ Դուդաովը ռուսական իշխանուցյան կոկոդին էր մնացել և նա ամպարտելի էր